Ineens duiken ze op, heb jij ze al gezien? Berichten op LinkedIn en andere social media met persoonlijke verhalen van mensen die vertellen over hun wonderbaarlijke ervaring. Wat is ze overkomen? Je leest ‘ervaringen’ die allemaal erg lijken op de volgende tekst :
‘Jaren geleden ging ik minder vlees eten, van flexitariër ging dat over in volledig vegetarisch eten. Een aantal jaren later werd ik zelfs veganist. Dat heeft zo een aanzienlijk aantal jaren, naar alle tevredenheid geduurd, tot ik recent weer vlees ben gaan eten. En dat doet me zo ontzettend goed. Tot mijn eigen verbazing moet ik constateren dat ik veel fitter ben, ben minder moe, voel me sterk en slaap sinds kort ook veel beter. Ik ben nu fulltime carnivoor geworden.’
Ik kan me niet voorstellen dat dit échte verhalen zijn. Volgens mij hebben we te maken met propanda van de vleesindustrie. Bij de eerste post over dit thema trok ik slechts één wenkbrauw op, maar toen ik nóg een soort gelijk verhaal las werd ik onrustig. Niet zo zeer dat iemand in zijn of haar leven tegengestelde keuzes maakt, maar wel dat leugens op een steeds sluwere manier gebruikt worden voor het eigen-gewin.
Ook extreemrechtse politici maken kwistig gebruik van de leugen. En het interesseert ze niet of ze worden betrapt op het gebruik ervan. Gezegd is gezegd, er blijft altijd wel iets hangen en er zijn altijd mensen die het tóch geloven. Recentelijk zelfs kort achter elkaar, drie op een rij door kopstukken van de BBB: liegen over het aantal linkse georiënteerde personen in de Raad van State. Drie keer noemden verschillende BBB leiders een aantal of percentage dat niet in de buurt van de waarheid kwam. Liegen om de Raad van State in een kwaad daglicht te zetten. En vast met succes, hoeveel procent van de BBB-aanhang gelooft het en praat het nu na? Als het niet zo’n gevaarlijke stroming is en ondermijnend voor onze rechtstaat, zou je je schouders erover op kunnen halen.
Recentelijk was er de VVD prominent -voorheen minister van Justitie- die aan een talkshowtafel de ‘na-reis-op-nareis leugen’ opnieuw leven in blies. U weet wel de leugen van die andere ex-minister van Justitie. Schaamteloos zette hij haar ooit ingetrokken uitspraak stevig kracht bij. Het kwaad is opnieuw geschied. Ook deze leugen is snel en blijft bij mensen kleven. Zo werd de zin ‘een tsunamie aan asielzoekers stroomt ons land binnen’ van Wilders tijdens een gezellig diner gewoon herhaalt door weldenkende mensen. Zo werkt dat. Leugens zijn zaadjes die eenmaal geplant in ons brein, makkelijk herhaald en gevoed worden, waardoor ze uitgroeien tot verderfelijk gif. Liegen lijkt een gangbare manier van doen geworden. En het onthutsende is dat extreemrechtse leiders ‘gewone’ leiders er mee besmet hebben. Ook zij spreken zich nu schaamteloos uit over ‘asiel maatregelen’. Terwijl de asielcrisis natuurlijk gewoon een leugen is, bedacht door de on-democratische stroming die de zo gevaarlijke, racistische zondebok-strategie hanteert.
Om mij heen juichen mensen over de kracht en onbegrensde mogelijkheden van Artificial Intelligence. Ik snap de lol en het gemak. En ook de efficiëntie. Maar het is duidelijk dat óók extreemrechts veelvuldig gebruik maakt van AI. Zij vullen AI met informatie én met leugens. Bijvoorbeeld met teksten en beelden over het gevaar wat gekleurde mannen voor jonge blonde witte vrouwen betekent. Bang word ik niet van gekleurde mannen maar wél van mensen die die denkbeelden voeden. De kracht van AI zit in de voeding die de gebruiker haar geeft. Ik vermoed dat AI niet veel* zal betekenen voor bijvoorbeeld wereldvrede, de verdeling van rijkdom, het tegengaan van honger, oorlogen of door de mens veroorzaakte milieurampen. Wat voor een wereld hebben we gecreëerd als je de waarheid openlijk en kunstmatig kunt verkrachten, wie maakt zich zorgen om de overvloedige vervuiling met leugens?
‘We komen in een waarheids-crisis’, zei ik jaren geleden geleden in een wandeling. Zij zei toen: ‘Wat een onzin’. Nu denk ik: ‘Was het maar waar, was het maar een leugen die ik toen vertelde…’
* mocht iemand het tegendeel -met waarheid- kunnen bewijzen, ik sta er -hoopvol- voor open!